Του πρωτ. Βασιλείου Α. Γεωργοπούλου,
Λέκτωρος Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ
Ανησυχητικό φαινόμενο της εποχής μας, νεοεποχίτικη πρακτική πνευματικής σύγχυσης αποτελεί το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό υπάρχει μία αυξανόμενη ενασχόληση και αναφορά στους αγγέλους σε πλήθος νεοεποχίτικων περιοδικών, κοσμικών εντύπων, βιβλίων και διαδικτυακών τόπων, ακόμη και με την έκδοση ειδικών ad hocπεριοδικών1.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι αυτή η έκρηξη ενασχόλησης με τους αγγέλους έχει οδηγήσει κάποιους ετερόδοξους θεολόγους ερευνητές να κάνουν λόγο για μία «νέα θρησκεία των αγγέλων»2, η οποία μάλιστα, όπως έχει ορθώς επισημανθεί, δεν χρειάζεται καμμία πίστη στο Θεό3. Σύμφωνα με μία άλλη προσέγγιση το φαινόμενο μπορεί να χαρακτηριστεί, επίσης, ως μία εκκοσμικευμένη μορφή λαϊκής θρησκευτικότητας του δυτικού ανθρώπου4.
Η ενασχόληση αυτή, βεβαίως, και στον ελληνικό χώρο δεν κινείται σε ορθόδοξα εκκλησιαστικά πλαίσια, ως μορφή υπενθύμισης της διδασκαλίας της Εκκλησίας μας για τους αγίους αγγέλους, το έργο τους, την αποστολή τους κ.λ.π. Πολύ δε περισσότερο, δε μπορεί να ενταχθεί ούτε στα ευρύτερα χριστιανικά αποδεκτά πλαίσια διδασκαλίας σχετικά με τους αγίους αγγέλους. (Δυστυχώς η προτεσταντική θεολογία του 19 & 20 αι. έχει διάφορες θέσεις περί των αγίων αγγέλων που, πολλές εξ αυτών, κινούνται μεταξύ άρνησης και αντίθεσης προς την εκκλησιαστική διδασκαλία)5 .
Αντιθέτως, η ενασχόληση με τους αγγέλους άλλοτε έχει σαφως συγκρητιστικό περιεχόμενο συνδυάζοντας χριστιανικά, ιουδαϊκά, ισλαμικά, εξωχριστιανικά και εσωτεριστικά στοιχεία, γεγονός που θυμίζει έντονα χαρακτηριστικά του αρχαίου Γνωστικισμού6 και άλλοτε έχει ευδιάκριτα νεοεποχίτικα χαρακτηριστικά7, κάτι που είναι και το πιο συνηθισμένο, με αφετηρία και περιεχόμενο ξεκάθαρα αποκρυφιστικό.
Η παρουσία και η αναφορά σε “αγγέλους” είναι γνωστή στο χώρο του αποκρυφισμού και μάλιστα σε διαφορετικά επίπεδα. Αναφέρεται πολύ χαρακτηριστικά σε αντιπροσωπευτικό έργο του αποκρυφιστικού χώρου: «Σπουδαίος ρόλος αποδίδεται εις την Αγγελολογία υπό της πρακτικής Καββάλας και εν συνέχεια υπό της τελετουργικής Μαγείας του δυτικού Εσωτερισμού. (…) Εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι η Αγγελολογία αποτελεί σημαντικόν κρίκον εις την άλυσιν της εσωτερικής παραδόσεως»8 .
Αποκρυφιστικού χαρακτήρα αγγελολογία έχουμε επίσης στο χώρο του Τεκτονισμού, του μονίμως, ως γνωστόν, διαβεβαιούντος, ότι δεν έχει θρησκευτικό χαρακτήρα, και μάλιστα, όπως αναφέρεται σε αντιπροσωπευτικό έργο του χώρου, στα τυπικά μύησης κάποιων ανώτερων βαθμών. Επιλέον, σ’ αυτό το έργο, καταγράφονται και ονόματα “αγγέλων” πολλά από τα οποία προέρχονται από αποκρυφιστικές πηγές, π.χ. την Καββαλά, Ερμητισμό αλλά και από αυτή την ισλαμική αγγελολογία.
Αντιπροσωπευτικά θα αναφέρουμε μόνο ένα όνομα “αγγέλου», μεταξύ των 16, που αναφέρονται στο τεκτονικό έργο και είναι αποκαλυπτικό : «Αριήλ, το πνεύμα του αέρος, όστις εις ανώτερον τεκτονικόν βαθμόν συνδέεται με την ιδέα της αγνότητος. Κατά τους Μάγους Καββαλιστάς ο Αριήλ αποκαλύπτει κρυμμένους θησαυρούς και μυστικά της φύσεως »9.
Μία ακόμη αποκρυφιστική πτυχή της παλαιότερης και σύγχρονης αποκρυφιστικής “αγγελολογίας “σχετίζεται με την αστρολογία. Σύμφωνα την αστρολογία οι μήνες του έτους, ο ήλιος, η σελήνη, οι πλανήτες, κ.λ.π. έχουν πνεύματα – αγγέλους προστάτες10 η ταυτοχρόνως από αστρολόγους συσχετίζονται με τις λεγόμενες καρμικές αναφορές, σύμφωνα με την ορολογία του χώρου.
Ιδιαιτέρως όμως, σήμερα, μ’ ένα ιδιαιτέρως προσεκτικό και θελκτικό λεξιλόγιο, η νεοεποχίτικη και αποκρυφιστική ψευδοαγγελολογία στα έντυπα του χώρου της, σε διαδικτυακούς τόπους, σε κοσμικά περιοδικά, σε ειδικά σεμινάρια που διοργανώνονται για επικοινωνία με αγγέλους, σε ειδικές κάρτες αγγέλων, χρησιμοποιεί ονόματα ”αγγέλων“ που συναντάμε σε αποκρυφιστικούς χώρους.
Ιδιαιτέρως όμως η αιχμή του δόρατος της σύγχρονης νεοεπο- χίτικης και αποκρυφιστικής ψευδοαγγελολογίας είναι η πρακτική να παρουσιάζει τους αγγέλους, όχι ως δημιουργήματα του Θεού, αλλά ως αυθύπαρκτες πνευματικές – αγαθές οντότητες προστασίας, ως οντότητες φωτός και αγάπης, ως αντικείμενο διαλογισμού, ως πηγές ενέργειας, ως θεϊκές φανερώσεις11.
Επιπλέον, γίνεται λόγος για παρουσία τέτοιων “αγγελικών“, υποτίθεται οντοτήτων, στις λεγόμενες επιθανάτιες εμπειρίες, η σχετίζονται ακόμα και με ανορθόδοξες θεραπείες (π.χ αγγελικό ρέικι).
Ιδιαιτέρως στη νεοεποχίτικη έκφανση της σύγχρονης ψευδοαγγελολογίας το κατ’ εξοχήν στοιχείο το οποίο παραμορφώνεται και διαστρεβλώνεται και χρησιμοποιείται ως μέσο μετάδοσης αντιχριστιανικών θέσεων είναι το θέμα του φύλακα αγγέλου.
Μέσα σ’ όλη αυτή την αποκρυφιστική καταχνιά δεν απουσιάζει σύζευξη της ψευδοαγγελολογίας και με την σύγχρονη μετεξέλιξη του πνευματισμού, που είναι το Channeling, όπου διάφοροι μεσάζοντες (Medium)παρουσιάζονται ως κανάλια – αγωγοί μηνυμάτων κάποιων, δήθεν αγγελικών, οντοτήτων.
Αξιολογώντας αυτή την έκρηξη της σύγχρονης ψευδοαγγελολογίας από ορθόδοξου πλευράς, λαμβάνοντας υπ’όψιν , μεταξύ των άλλων, τον ευαγγελικό λόγο, ότι το δέντρο γνωρίζεται από τους καρπούς (Ματθ. 12,33), αναμφιβόλως πρέπει να επισημάνουμε, ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια μορφή δαιμονολογίας που παρουσιάζεται ως αγγελολογία (Β Κορ.11,14).
........................................
Σημειώσεις.
[1] .Τό πιό χαρακτηριστικό παράδειγμα εἶναι τό περιοδικό ”Engelmagazin”πού ἐκδίδεται στή Γερμανία σέ 75.000 τεύχη κάθε δίμηνο.Βλ. EZW. Materialdienst 6/ 2008, σ. 227.
[2]. Βλ.Τ.Ruster, Die neuen Engelreligion.Lichtgestalten- dunkle Mächte, 2010. Πρβλ. EZW. Materialdienst 4/2011, σ. 154.
[3]. Βλ. EZW. Materialdienst 12/2010, σ. 462.
[4]. Ἀναλυτικά βλ.Ο. Dürr, Der Engel Mächte, 2009.
[5].Βλ.W.Trillhaas, Dogmatik, 19844, σσ. 144 – 152.
[6].Βλ. EZW. Materialdienst 12/2010, σ. 463.
[7].Βλ. W. J. Hanegraaff, New Age Religion and Western Culture. Esoterism in the Mirror of Secular Thought, 1998, σσ. 197-198, 200-201, 342-343.
[8] Βλ. Π. Γράβιγγερ, Ἐγκυκλοπαίδεια Ἐσωτερισμοῦ.., Τομ. Α΄, σσ. 51-52.R. Biewald,Kleines Lexikon des Okkultismus, 2005, σ. 59.
[9]. Ν. Λάσκαρι, Ἐγκυκλοπαίδεια τῆς Ἐλευθέρας Τεκτονικῆς, σ. 16.
[10]. Βλ. N. Drury, The Dictionary of the Esoteric, 20042, σ. 12.
[11].Βλ. EZW. Materialdienst 4/2011, σ. 155.