Αν και µυστηριακά δεν µπορούµε να δεχθούµε τον Κύριό µας περισσότερο από µία φορά την ηµέρα, όµως πνευµατικά και νοερά µπορούµε να τον δεχώµαστε κάθε ώρα και κάθε στιγµή διά µέσου της εργασίας όλων των αρετών και των εντολών και ιδιαιτέρως µε την θεία προσευχή και µάλιστα την νοερά.99
Επειδή και ο Κύριος βρίσκεται κρυµµένος µέσα στις αγίες του εντολές, και όποιος κάνει µία αρετή ή εντολή, δέχεται αµέσως µέσα στην ψυχή του και τον Κύριο που είναι κρυµµένος µέσα σ’ αυτές, ο οποίος υποσχέθηκε ότι θα κατοικήση µαζί µε τον Πατέρα του µέσα σ’ εκείνον που θα φυλάξη τις εντολές του λέγοντας: «Εάν κάποιος µε αγαπά θα τηρήση και τον λόγο µου, και ο Πατέρας µου θα τον αγαπήση και θα έλθουµε προς αυτόν και θα κατοικήσουµε σε αυτόν» (Ιω. 14,23).100
Η κοινωνία αυτή και η ένωσις δεν µπορεί να µας αφαιρεθή από κανένα κτίσµα παρά µόνον από την αδιαφορία µας ή από κάποιο άλλο σφάλµα µας. Και µερικές φορές αυτή η Κοινωνία είναι τόσο καρποφόρα και τόσο ευάρεστη στον Θεό, όσο ίσως δεν είναι πολλές άλλες µυστηριώδεις κοινωνίες από την έλλειψι εκείνων που τις δέχονται. Λοιπόν, όσες φορές έχεις την διάθεσι και ετοιµασθής για µία παρόµοια κοινωνία, θα βρής πρόθυµο και έτοιµο τον Υιό του Θεού, µόνος του να σε τρέφη πνευµατικά µε τα ίδια του τα χέρια.
Για να ετοιµασθής λοιπόν για την νοερή αυτή κοινωνία, κάνε ως εξής: Στρέψε το νου σου στον Θεό και βλέποντας µε ένα σύντοµο βλέµµα από το ένα µέρος τις αµαρτίες σου και από το άλλο τον Θεό, λυπήσου για την βλάβη που του προξένησες και µε κάθε ταπείνωσι και πίστι παρακάλεσέ τον να καταδεχθή να έλθη στην ταπεινή σου ψυχή µε νέα χάρι για να την ιατρεύση και να την δυναµώση κατά των εχθρών.
Ή όταν πρόκειται να ασκηθής και να σκληραγωγηθής εναντίον σου κάποιας επιθυµίας ή για να κάνης κάποια νέα πράξι αρετής ή για να φυλάξης κάποια εντολή, κάνε όλο αυτό µε σκοπό να ετοιµάσης την καρδιά σου για τον Θεό που πάντα σου την ζητεί. Και κατόπιν στρέφοντας την προσοχή σου σ’ Αυτόν, φώναξέ τον µε επιθυµία µεγάλη να έλθη µε την χάρι του να σε ιατρεύση και να σε ελευθερώση από τους εχθρούς, για να έχη αυτός µόνος την καρδιά σου στην εξουσία του.
Ή και θυµούµενος τις προσευχές της κοινωνίας των µυστηρίων, που προαναφέρθηκαν, πες µε καρδιά που είναι αναµµένη: «Πότε, Κύριέ µου, να σε δεχθώ άλλη µία φορά; Πότε; Πότε; κ.λ.π.». Και αν θελήσης να κοινωνήσης πνευµατικά µε ακόµη καλλίτερο τρόπο, διεύθυνε και βάλε από το προηγούµενο βράδυ όλες τις σκληραγωγίες και τις πράξεις των αρετών και κάθε καλό έργο που σκέπτεσαι να κάνης στο σκοπό αυτό, δηλαδή στο να δεχθής πνευµατικά τον Κύριό σου. Και το πρωί καθώς θα ξηµερώνη, σκέψου, τι καλό! Τι ευτυχία! Τι µακαριότητα υπάρχει στην ψυχή εκείνη που επάξια µεταλαµβάνει µυστηριακά το πανάγιο Μυστήριο της Ευχαριστίας! ∆ιότι µε αυτό αποκτούνται πάλι οι αρετές που έχουν χαθεί, και πάλι η ψυχή επιστρέφει στην προηγούµενη ωραιότητά της και γίνεται µέτοχος αυτή των µισθών του πάθους του Υιού του Θεού (κοινωνούνται εις αυτήν οι καρποί και οι µισθοί του πάθους του Υιού του Θεού).
Και από την µυστηριώδη κοινωνία πέρασε στην µυστική κοινωνία και σκεπτόµενος ότι νοερά τα ίδια αγαθά απολαµβάνεις µε την µυστηριακή κοινωνία, φρόντισε να ανάψης την καρδιά σου µια µεγάλη επιθυµία να τον δεχθής νοερά και πνευµατικά και αφού χορτάσης από την επιθυµία αυτή γύρισε προς τον Κύριό σου και πές: «Επειδή, Κύριέ µου, δεν µπορώ µυστηριωδώς να σε δεχθώ την ηµέρα αυτή, κάνε εσύ, που είσαι η αγαθότητα και η άκτιστη δύναµις, να σε δεχθώ επάξια τώρα πνευµατικά και κάθε ώρα και κάθε ηµέρα δίνοντάς µου νέα δύναµι και χάρι εναντίον όλων µου των εχθρών, και µάλιστα εναντίον εκείνου του πάθους του εχθρού στο οποίο εναντιώνοµαι και κάνω πόλεµο µε την βοήθειά σου.101
***********************************************
99 ∆ιότι όλες οι ἀλλες αρετές µε την οµοιότητα που έχουν προς τον Θεό κάνουν τον ενάρετο άνθρωπο ικανό στο να ενωθή µε τον Θεό, δεν τον ενώνουν όµως. Η Νοερά όµως προσευχή έχει τέτοια δύναµι και να ενώνη µε τον Θεό (βλέπε και στο µε΄ κεφάλαιο). Και κατά κάποιον τρόπο οι άλλες αρε΄τες µοιάζουν µε τα όργανα που ισιάζουν και προσαρµόζουν δύο σανίδια, ενώ η προσευχή παροµοιάζει µε την κόλλα, που ενώνει αυτά τα ταιριαστά σανίδια. Γι’ αυτό και ο µεγας Γρηγόριος επίσκοπος της Θεσσαλονίκης είπε ότι «η δύναµις της προσευχής ιερουργεί την ανάτασι και ένωσι του ανθρώπου µε τον Θεό, διότι είναι σύνδεσµος των λογικών κτισµάτων µε τον κτίστη» (Φιλοκαλλία).
100 Από το ρητό αυτό ο άγηιος Μάξιµος συµπεραίνει ότι όποιος εργάζεται τις εντολές του Κυρίου, δεν δέχεται µόνο τον Κ΄λυριο στην ψυχή του, αλλά µαζί µε αυτόν δέχεται και τον Πατέρα που είναι µαζί του και το αχώριστο από αυτόν Άγιο Πνεύµα. Γενιά δέχεται µέσα του όλη την Αγία Τριάδα και γίνεται κατοικία της (κεφ. οα΄ της β΄ εκατοεντ.).
101 Αλλά και όσοι θέλουν πολύ συχνά και δεν µπορούν να δεχθούν την µυστηριώδη Θεία Κοινωνία, δηλαδή να µεταλαµβάνουν τον Χριστό που βρίσκεται µέσα στα Μυστήρια, ή διότι βρίσκονται σε τόπο έρηµο όπου δεν υπάρχουν ούτε ιερείς ούτε θυσιαστήριο και εκκλησία: ή βρίσκονται στον κόσµο εµποδίζονται όµως από τους πνευµατικούς όχι για κανένα τους σφάλµα, αλλά για την διεστραµµένη και πονηρή συνήθεια που επικρατεί, αυτοί λέγω, επειδή επιθυµούν και θέλουν να δεχθούν µυστηριακά τον Χριστό µέσα τους, αλλά για όσα λέχθηκαν και για άλλους λόγους δεν µπορούν, ας δέχωνται το Χριστό µέσα τους νοερά και πνευµατικά, όπως λέγει ο Νικόλαος ο Καβάσιλας στην ερµηνεία της Λειτουργίας (κεφ. µβ΄), διότι ο Χριστός που βρίσκεται στα µυστήρια νοερά και χωρίς να φάινεται και αόρατα τους µεταδίδει τον αγιασµό των µυστηρίων µε τον τρόπο που γνωρίζει ο ίδιος.
