Βρέθηκα στο παιδικό χωριό SOS της Βάρης, ένα Σάββατο. Παιδικές φωνές χαρούμενες και αγάπη… μα πολύ αγάπη. Κυνηγητό, γέλια αλλά και μια εικόνα που δεν ξεθωριάζει ποτέ. Ζωντανή για μένα σε κάθε λεπτομέρειά της.
Παιδιά κάθονταν στα σκαλοπάτια με μια βαλίτσα. Για ώρες. Σχεδόν ακίνητα ανάμεσα σε τόσες σβούρες. Ρώτησα όταν έφευγα «γιατί.» Μου εξήγησαν πως το Σάββατο είναι η μέρα του επισκεπτηρίου των φυσικών γονιών.
Γονιών που δεν ήρθαν ποτέ.
Γονιών που ήρθαν πριν από δεκάδες Σάββατα και υποσχέθηκαν ότι θα γίνουν ξανά οικογένεια.
Γονιών που άργησαν μια ολόκληρη ζωή.
Παιδιά που μόλις σκοτείνιαζε, γυρνούσαν εκεί, στη μοναδική αγκαλιά που τους περίμενε πάντα. Κάθε λεπτό, καθε νύχτα, κάθε ξημέρωμα …τη μητέρα SOS. Ήταν εκεί για να γιατρέψει πληγές που δεν αντέχει άνθρωπος, πόσο μάλλον μια παιδική ψυχούλα. Πληγές όχι στα παιδικά γόνατα, αλλά στην παιδική μνήμη.
Πώς μπορείς ποτέ να εξηγήσεις σ’ ένα παιδί που ρωτάει: «Γιατί μ’ άφησες; Γιατί μ’ εγκατέλειψες; Γιατί δεν διαλέγεις εμένα στη ζωή σου;»
Πώς μπορεί ποτέ να βρεθεί μια απάντηση, να ησυχάσει ένα παιδί που προδόθηκε;
Τα παιδικά χωριά αναζητούν μητέρες. Μητέρες SOS που θα δώσουν την αγάπη τους,τη ζεστασιά και μια αγκαλιά στα παιδιά που εγκαταλείφθηκαν, κακοποιήθηκαν, ακόμη και ξεχάστηκαν. Ιστορίες φυσικών γονιών που ξέρω, αλλά προσπαθώ να ξεχάσω. Δεν έχουν καμιά λογική… Γι’ αυτό δεν τις γράφω.
Όπως μου εξήγησε ο πρόεδρος των παιδικών χωριών SOS, Γιώργος Πρωτόπαππας, από τις περίπου πεντακόσιες αιτήσεις, ορισμένες από τις υποψήφιες θα καταφέρουν να περάσουν κι από τη νέα σχολή γονέων, για να προσληφθούν τελικά οι τρεις. Τα τυπικά προσόντα είναι, η μητέρα να είναι περίπου σαράντα ετών, απόφοιτος Λυκείου, με καλή φυσική και ψυχική υγεία.
Το πιο δύσκολο κομμάτι σ’ αυτήν την αναζήτηση, όπως μου είπε, είναι «να διαισθανθείς ότι θα μείνουν καιρό κοντά μας. Δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο…»
– «Θα ηταν ιδανικό,» συνεχίζει, «να μην έχει βιώσει δύσκολες καταστάσεις στη ζωή της».
– «Μα γιατί,» τον ρωτάω. «Θα περίμενα εντελώς το αντίθετο, να έχει μάθει στα δύσκολα, για να μπορεί να αγκαλιάσει με αγάπη το παιδί που έχει πληγωθεί και ορισμένες φορές θα εκφράζεται και με επιθετικότητα.»
– «Καλύτερα όχι,» μου απαντά και με αποστομώνει. «Λίγοι καταφέρνουν να κάνουν τον πόνο τους οδηγό για κάτι καλύτερο.»
Αναζήτηση μητέρας. «Πώς να βρεις, άραγε, μια μάνα; Πώς να την περιγράψεις; Πώς να την ορίσεις;»
Αμέτρητες φορές προσπάθησα να δώσω μια απάντηση, ακόμη και σε μένα . «Πώς είναι η μάνα»;
Κάθε φορά που κάνω την ίδια ερώτηση, στο μυαλό μου έρχονται δυο εικόνες. Μπορεί να τις χωρίζουν σχεδόν τριάντα χρόνια , όμως τις σκέφτομαι μαζί. Ήμουν στο δημοτικό όταν πέθανε η γιαγιά μου, η μάνα του πατέρα μου. Κανείς δεν έβρισκε το κουράγιο να του το πει κι επειδή πάντα μου έλεγε «στη ζωή σου θα λες κουβέντες καθαρές, λίγες και «αντρίκιες», του είπα ξαφνικά μια φράση μόνο… «Μπαμπά, η γιαγιά πέθανε».
Μείναμε σ’ έναν καναπέ για δύο μέρες. Ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά στη ζωή μου που τον είδα, όπως δεν αντέχω καν να γράψω ούτε και να μοιραστώ. Δεν τον ρώτησα ποτέ τίποτα. Δεν άντεχε ποτέ ούτε μια κουβέντα να πει. Τριάντα χρόνια μετά, έκανα μια και μοναδική ερώτηση: «Σε παρακαλώ πες μου, πώς ήξερες ότι η γιαγιά σ’ αγαπούσε τόσο πολύ; Τι είναι αυτό που κάνει μια μάνα ;»
Τα λόγια του τα κουβαλάω πάντα στην καρδιά μου, σαν οδηγό για τη μητρική αγάπη, σ’ ένα χάδι και μια παντοτινή φράση: «´Ολος ο κόσμος μου ήταν», απάντησε και δεν το έχουμε ξανασυζητήσει ποτέ από τότε.
«Όταν το βράδυ μ’ έβαζε για ύπνο μου χάιδευε τα μαλλιά και μου έλεγε ‘παιδί μου, σ’ αγαπώ.’ Έτσι το ξέρω για μια ολόκληρη ζωή.»
Η μάνα που αγαπάει το παιδί της. Οι μητέρες SOS που συνάντησα στο παιδικό χωριό αγαπούν τα παιδιά τους. Είναι μάνες για τα παιδιά που γνώρισαν ό,τι πιο σκληρό και ακραίο: την εγκατάλειψη, την κακοποίηση και την εκμετάλλευση από τους φυσικούς γονείς.
Κάθε λέξη είναι μικρή για να περιγράψει το μεγαλείο, τη δύναμη και την αυτοθυσία. Η μητέρα Μαρίνα που παίρνει σύνταξη σε λίγο, μεγάλωσε 17 παιδιά. Δυο γενιές. Στις χαρές τους, ακόμη και όταν πέρασαν στο Πανεπιστήμιο, όταν έφτιαξαν τη δική τους οικογένεια, όταν άνοιξαν τα φτερά τους. Ήταν εκεί. Στο θυμό. Στη μελαγχολία .Σε κάθε στιγμή. Σε κάθε ξημέρωμα, για να τους πει » παιδί μου, σ’ αγαπώ».
