Έχουμε πρόβλημα. Μάλλον, έχουμε πολλά προβλήματα.
Κατ’ αρχήν το κυριότερο είναι πως η ανάγκη οδηγού είναι η πλέον επιτακτική πολύ πέρα από κάθε άλλη ανάγκη. Όμως που να τον αναζητήσουμε, αυτό είναι θέμα από μόνο του.
Διότι, δεν αρκεί να λέμε μόνο, και τελείως στεγνά, <<έμπειρος διακριτικός πνευματικός>>. Ναι, σαφέστατα , εμπειρία και διακριτικότητα είναι τα βασικότερα σε πνευματικό πατέρα, ώστε να παραδοθείς με απόλυτη αίσθηση ασφάλειας, σαν να παραδίδεσαι Στον Ίδιο Τον Χριστό.
Η γνώση από την εμπειρία όμως και η διακριτικότητα, είναι στενότατα συνδεδεμένα με τις αισθήσεις που οντολογικά διαμορφώθηκαν στην ψυχή και τον νου από το βίωμα. Είναι, νομίζω, μάλλον αρκετά δύσκολο να συναισθανθείς και να διακρίνεις, όσο το δυνατό φυσικά ακριβέστερα, σε άλλον άνθρωπο, εκείνα που είναι ξένα για την δική σου ψυχοσύνθεση. Κι εδώ βρισκόμαστε στο πρώτο, βασικά ίσως και το μοναδικό, εμπόδιο.
Πως θα διακρίνει ο πνευματικός πατέρας σε ποιόν «τόπο» στέκεσαι, εφόσον του είναι άγνωστο εκείνο που σε εγκατέστησε εκεί, στον «τόπο» εκείνον. Η δική του πείρα εξ ορισμού βασίζεται, μάλλον, σε περιορισμένες δυνατότητες έναντι των δικών σου.
Λόγου χάριν, του εξομολογείσαι πως είναι αδύνατον να ανέβεις υψηλότερα από το υπερύψος στο οποίο βρίσκεσαι, διότι σου είναι συνείδηση από παιδιόθεν ότι είσαι ανάπηρος στην ψυχή και στον νου. Βέβαια είναι κάτι που δεν σου είναι διαρκώς στην συναίσθηση και συνείδηση, όμως γίνετε έτσι με λίγη, ελάχιστη, άσκηση. Δηλαδή με λίγη νηστεία και λίγη αγρυπνία σου ανοίγει ο εσωτερικός οφθαλμός και έχεις άμεσα και ευθεία αντίληψη του γεγονότος.
Βέβαια εν Χριστώ αυτό είναι μοναδικό και σπάνιο προνόμιο. Γιατί που θα πας από εκεί που είσαι;;; Πόση σφαλερή και πλανεμένη γνώμη θα σχηματίσεις για τον εαυτό σου;;;
Πόση υπερηφάνεια ή έπαρση θα απλωθεί μέσα σου;;; Αλλά κι αν συμβεί, που συνέβη πάμπολλες φορές, πόσο θα διαρκέσει;;; Είναι δυνατόν να ξεφύγεις από την αλήθεια, από την πραγματικότητα της φύσης σου;;; Όχι σαφώς. Δεν έχει διάρκεια η μη εναρμόνιση με τον εαυτό μας, με το είναι μας. Τέλος πάντων, στις σκέψεις μου αυτές ας μην επιτρέψω, όσο γίνετε, την αστοχοφλυαροπεριττοδομοτεχνολογία.
Λοιπόν. Θέλουμε πνευματικό οδηγό. Γιατί είναι αδύνατο να προχωρήσουμε περισσότερο μόνοι μας. Μόνος μου. Έως εδώ ήρθαμε, ήρθα, παραπάνω δεν έχει μόνος μου προοπτικές.
Εξάλλου είναι διαπιστωμένο. Είναι ένας κύκλος μέσα στον οποίο πλέον μόνο ως εγκλωβισμός χαρακτηρίζεται η θέσης μου.
Που όμως να κοιτάξουμε;;; Που;;;
Κύριε Ιησού Χριστέ, εγώ Σου ζήτησα Αγαπημένε να μου φωτίσεις το σκοτάδι της ψυχής μου, και να μου διορθώσεις τα φρένα. Να γίνω, να με κάνεις Αγαπημένε, φυσιολογικό, λογικό και ισορροπημένο, όπως όλους εκείνους που έβλεπα γύρω μου και θαύμαζα κρυφά μέσα μου. Γιατί Γλυκέ μου Ιησού μου «φορτώνεις» βάρος που δεν είναι για τις πλάτες μου;;; Όμως, όχι εγώ, Εσύ Κύριε μου, ας γίνει το θέλημα Σου.
Πολύ στεναχωριέμαι, μα πάρα πολύ, τώρα που μετά από πολλά χρόνια έρχομαι ξανά, σαν να επιστρέφω είναι, σιγά-σιγά κοντά στην μητέρα μας Εκκλησία, και λόγω του μέσου (διαδίκτυο) είναι απεριόριστες οι δυνατότητες επαφής και γνωριμίας με τον γλυκό μας χώρο, την Ορθοδοξία μας και την Εκκλησία μας. Μπαίνω σε ιστοχώρους διαρκώς, ακούω κηρύγματα, διαβάζω άρθρα και κείμενα, παρακολουθώ τοποθετήσεις και εν γένει προσπαθώ να είμαι, στο μέτρο του εφικτού, ενήμερος. Δυστυχώς όμως η γενική κεντρική εικόνα που μου εδόθη δεν είναι κι από τις πλέον ευχάριστες. Αν και δεν είμαι ειδικός, αυτό που νοιώθω είναι πως η ποιμαντική μας έχει μείνει πολύ-πολύ πίσω. Πώς να το εξηγήσω, δεν ξέρω, να ας προσπαθήσω να φέρω ένα παράδειγμα.
Παρακολουθώ μία σύναξη σε γνωστό μοναστήρι όπου ο γέροντας ομιλεί, κατηχεί, σε μία ομάδα 50 περίπου παιδιών ηλικίας 12 με 15 χρονών. Ο λόγος του άψογος, πατερικός. Λες και ομιλούσε ο Μ. Βασίλειος ή ο Χρυσός στο Στόμα Ιωάννης ο αγαπημένος.
Ναι!!! Όμως!!! Δεν γίνετε. Όχι. Όχι. Όχι. Δεν νομίζω, εάν έχω σώας τας φρένας μου, δεν ξέρω, όμως δεν νομίζω πως κάτι τέτοιο είναι και το ορθότερο και φρονιμότερο.
Κατ’ αρχήν, δεν είναι η σύγχρονη συνειδησιακή κατάσταση του ανθρώπου όμοια με εκείνη του ανθρώπου της εποχής των Πατέρων Ιεραρχών. Τα είπανε όλα αναμφίβολα, όμως σήμερα, οντολογικά προστέθηκαν πολλά τα οποία δεν υφείσταντο την εποχή εκείνη.
Με άλλα λόγια, δεν γίνετε, είναι αδιανόητο, να μην λαμβάνεται πρόνοια, για το γνωσιολογικό επίπεδο των παιδιών, για το παράδειγμά μας, τα οποία «μυούνται» στον πολιτισμό, δια της σχολικής παιδείας, με βασικό κορμό τις κατακτήσεις και επιτεύγματα των επιστημών αλλά και όλων των άλλων, που συστηματικά αναπτύχθηκαν, τομέων της ανθρώπινης πολιτισμικής-πολιτιστικής δραστηριότητας.
Όταν τα παιδιά μαθαίνουν στο σχολείο τους τα δεδομένα των επιστημών, ας πούμε της φυσικής για να γίνω συγκεκριμένος, και την ερμηνεία της για την προέλευση του σύμπαντος, και παράλληλα οι πατέρες της Εκκλησίας ομιλούν στα κηρύγματα και την κατήχηση τους για σύμπαν δημιουργημένο από Τον Πατέρα-Δημιουργό (Γένεση), δίχως απολύτως καμία πρόνοια όπως αυτή εγείρει τις ανάγκες της για την ισορροπία και κατανόηση των παιδιών, τότε έχουμε πρόβλημα. Σοβαρό πρόβλημα. Μήπως, γιατί το αγνοούμε, τα αθεϊστικά κινήματα ως αρχή και βάση, δεν έχουν την ασυμβατότητα Γένεσης (Π. Διαθήκη) και Φυσικής (Μπιγκ Μπαγκ). Εγώ που υπήρξα πολύ νέος σχεδόν άθεος, αλλά και αργότερα όταν λιγάκι μπήκα στον χώρο τους, όχι ως άθεος, αλλά να δω τι συμβαίνει, αυτό διαπίστωσα. Η βασική αρχή τους, σε αυτό που στηρίζονται σταθερά, είναι η απόρριψη της Γένεσης έναντι των θεωριών της Φυσικής.
Για τα παιδιά όμως, τι πρόνοια λαμβάνουμε;;; Γιατί τα αφήνουμε στο έλεος της τύχης;;; Γιατί αφήνουμε, γιατί αυτό γίνετε, να είναι διχασμένα εντός τους;;; Ποιόν περιμένουμε να διαθέσει στα παιδιά χριστιανική παιδεία ώστε να έχουν, τουλάχιστον στοιχειωδώς, γνώση και κατανόηση περί τίνος πρόκειτε με τα ιερογραφικά Λόγια;;; Τους γονείς τους;;;
Μα, εσείς άγιοι πατέρες δεν αναφέρετε σε μια δέηση στην θεία Λειτουργία «υπέρ των αγνοημάτων του λαού και των ημών, των δικών σας, αμαρτημάτων»;;;
Όχι. Στην εποχή των Ιεραρχών δεν γινόταν, δεν υπήρχε, τέτοιου είδους συστηματικής εκμάθησης των επιστημονικών δεδομένων στον άνθρωπο όπως σήμερα. Κι αυτό πρέπει να το λάβετε πολύ σοβαρά υπ’ όψιν σας. Συμφωνούμε πως και η κατανόηση των Γραφών είναι Αποκάλυψη Θεού. Όμως παρόλο αυτό, κάτι, κάπως, πρέπει να επαναπροσδιοριστεί και να αναπροσαρμοστεί στο σύγχρονο συνειδησιακό και γνωσιολογικό επίπεδο. Εάν θέλουμε το καλό για τα παιδιά. Πάντως, χωρίς να είμαι νεωτεριστής, καμία σχέση, όπως έχουν προς το παρών τα πράγματα, με το παράδειγμα πιο πάνω και όχι μόνο, δεν προσφέρουμε ωφέλεια αλλά διαμετρικά το αντίθετο.
Άλλο παράδειγμα. Μου το εκμυστηρεύτηκε φίλος μου. Ήταν, όπως μου έλεγε, πολύ αδύναμος στον χαρακτήρα με συνέπεια να μην μπορεί να αντιστέκεται στην αμαρτία. Παρατήρησε όμως κάτι, που του φαινόταν και λιγάκι περίεργο, ανεξήγητο. Όταν μεταλάμβανε των Θείων Αχράντων Μυστηρίων, Σώμα και Αίμα Χριστού, ένοιωθε άτρωτος και η αποφυγή της αμαρτίας του ήταν, όπως μου έλεγε τουλάχιστον, δεδομένη και απλή λες και ήταν αυτό φύση του. Έτσι παρακάλεσε τον πνευματικό του να του δώσει άδεια-ευλογία να μεταλαμβάνει κάθε Κυριακή, και μεθοδικά καθώς με τον καιρό θα δυνάμωνε να ελαττώσουν την συχνότητα. Μάλιστα, όπως μου είπε, για να μην σκανδαλίσουν τον κόσμο, εάν ήταν ως ενδεχόμενο κάτι τέτοιο να συμβεί, είπε στον πάτερ να μεταλαμβάνει μετά το πέρας της Θ. Λειτουργίας, λίγο πριν την κατάλυση από τον ιερουργό. Και του αρνήθηκε ο πνευματικός λέγοντας του «τέτοια κομπογιαννίτικα δεν τα κάνουμε εμείς».
Άλλο παράδειγμα. Πάλι μου το εκμυστηρεύονται. Με παράπονο, δίχως άλλου είδους κακοθυμία. Και αναρωτιόταν ο άνθρωπος αυτός και μου έλεγε «καλά δεν καταλαβαίνω, πως παίρνουν τους τίτλους στην θεολογία την στιγμή που αδυνατούν να σου πουν μια κουβέντα και έναν λόγο ωφέλιμο»;;; «Πως καταλαβαίνουν Τον Θεό Τον Ζώντα, όταν δεν καταλαβαίνουν εσένα που είσαι απέναντι τους, κι εσύ τους λες διψάς, κι αυτοί σου δίνουν κρασί ή βότκα»;;; «Τι ήθελα εγώ, δεν ήθελα υψηλές πνευματικές θεωρίες, δύο πραγματάκια απλά που όμως θα με βοηθούσαν τα μέγιστα. Ας μου έλεγε, παιδί μου ο χριστιανισμός είναι η ενασχόληση με την καλλιέργεια της ψυχής σου. Δες πως γίνετε η ιερουργία της ορθοδοξίας στην Εκκλησία, με ποια μέσα. Την ποίηση και την μουσική. Τι άλλο είναι οι ύμνοι, τα τροπάρια κλπ., και η ψαλμωδία;;; Δεν είναι ποίηση και μουσική»;;;
«Αυτά τα απλά να μου έλεγαν, και όχι τα παπαγαλίστικα τους, θα είχα καθαρή ωφέλεια».
Αλλά ποιος;;;
Φτάνει. Κουράστηκα. Από αλλού ξεκίνησα κι αλλού έφτασα. Μα, η αναπηρία μου βλέπετε. Κρύβεται;;; Δεν κρύβεται. Αποφεύγεται;;; Δεν αποφεύγεται. Θεραπεύεται;;; Όχι. Δεν θέλω. Αυτό είναι το δώρο Εκείνου σε εμένα. Και νοιώθω προνομιούχος. Ναι.
Είναι σαν να έριξε ο Κύριος από τον Ουρανό σκάλα αποκλειστικά για εμένα, η οποία οδηγεί κατευθείαν Στον Θρόνο Του, να την ανεβαίνω όποτε το έχω ανάγκη και να Τον ανταμώνω εκεί, να Τον προσκυνώ μπροστά στον θρόνο Του, και να Του λέω πόσο πολύ Τον αγαπώ, δηλαδή πόσο πολύ, ανάπηρη ψυχή και καθυστερημένος νους πόσο πολύ μπορεί να ενεργήσει αγάπη, τέλος πάντων.
Εύχεστε πατέρες, μην με ξεχνάτε στις προσευχές σας. Οι δικές μου μισές είναι, όπως ακριβώς μισή είναι και η ψυχή μου. Σε εσάς στηρίζομαι, στην αγάπη σας και στις προσευχές σας.
