γράφει η Άννα Μαργαρίτη
«Εκείνος που ξεπερνά τη ρευστή φύση των παρόντων και παραβλέπει την επιθυμία των πρόσκαιρων, δεν βλέπει κάτω, δεν επιθυμεί τα ωραία της γης, αλλά του ανοίγουν τα άνω θεάματα και κατοπτεύει τα κάλλη των ουρανών και τη μακαριότητα των αμόλυντων πραγμάτων». Ο Θεολόγος της Φιλαδέλφειας, Θεόληπτος 1250-1322 Φιλοκαλία, τομ, Δ’ σελ. 157, αριθμ.8.
Όταν αξιωθεί η ψυχή να της αποκαλυφθεί αυτή η υπερκόσμια ουράνια σκάλα αρχίζει να ανεβαίνει και τότε κατανοεί τη σημασία που έχει για την πρόοδο των ανθρώπων αυτός ο λόγος. Όπως είναι αδύνατο χωρίς μάτια ή γλώσσα ή αυτιά και πόδια να βλέπει κανείς ή να μιλάει κ.λ.π. έτσι επίσης είναι αδύνατο χωρίς το Θεό και τη Θεία ενέργεια να γίνει κανείς κοινωνός των Θείων μυστηρίων και να γνωρίσει τη σοφία του Θεού ή να αποκτήσει τον πλούτο του πνεύματος.
Η αλληλοδιαδοχή των χρονικών διαστημάτων είναι επιφαινόμενη. Η αντικειμενική πραγματικότητα του χρόνου μας διαφεύγει. Μπορεί αυτό που θεωρούμε εμείς σαν χθες - σήμερα - αύριο αυτό που πιστεύουμε σαν ξεχωριστό, να μην είναι κατά βάθος παρά ένα παντοτινό και αιώνιο παρόν. Το ίδιο και με το χώρο. Ο άνθρωπος είναι αδύνατο να συλλάβει ότι υπάρχει έξω από τον τρισδιάστατο χώρο. Υπάρχουν όμως πραγματικότητες που δεν βρίσκονται σ' αυτό το χώρο. Τα περασμένα μπορεί να μην είναι εντελώς περασμένα, όσο φαίνονται σε μας. Κατά βάθος, στο τέλος, τίποτα δεν χάνεται και τίποτε από ότι έγινε δεν υπήρξε μάταιο. Τη ματαιότητα, υπό την έννοια, του πρόσκαιρου την περιέχουν μόνο οι γήινες επιδιώξεις μας. Ακόμα και ότι ονειρευτήκαμε, ότι επιθυμήσαμε, ότι μας έφερε χαρά και πόνο είναι φυλαγμένα στις ψυχές μας.
Εμείς είμαστε που περνάμε και όχι τα χρονικά διαστήματα. Εμείς τα ανθρώπινα πλάσματα με τη στενή βιολογική μοίρα ερχόμαστε και φεύγουμε. Ο χρόνος δεν αλλοιώνεται, δεν περνάει, μένει σταθερά εκεί που είναι. Η εξ' αντικειμένου πραγματικότητα του χώρου και του χρόνου και η πραγματικότητα μιας εξαίσιας πορείας πνευματικού βίου είναι ολότελα διαφορετική απ’ ότι μας δίνουν να αντιληφθούμε οι ικανότητες των αισθήσεων και του νου μας.
Ακόμα και η διάκριση μεταξύ φυσικού και υπέρ φυσικού είναι εντελώς αυθαίρετη και φυσικά αφορά μόνο την ανθρώπινη αντίληψη και τις δυνατότητες του ανθρώπου- δέκτη. Τα όρια που έχουμε χαράξει μεταξύ φυσικού και υπέρ φυσικού είναι καθαρώς υποκειμενικά, όχι όμως αντικειμενικά. Αυτό που για μας είναι σήμερα υπερφυσικό, αύριο μπορεί να γίνει και θα γίνει φυσικό. Όμως αυτό που εμείς αποκαλούμε υπερφυσικό είναι φυσικότατο για την Υπερδύναμη που διέπει και ρυθμίζει όχι μόνο τα ανθρώπινα, αλλά ολόκληρο το απέραντο σύμπαν. Βαθμιαία όμως, όσο θα γινόμαστε πιο δεκτικοί, τόσο θα μας αποκαλύπτονται τα μυστικά που σήμερα αποκαλούμε μεταφυσικά.
Η βαθμίδα που κατέχει ο άνθρωπος ανάμεσα στα μυριάδες γένη και είδη, είναι αρκετά υψηλή. Κατανοούμε όμως ότι ο άνθρωπος είναι η κορωνίδα της δημιουργίας μόνο στο δικό μας πλανήτη. Σύμφωνα με την αποκάλυψη της επιστήμης ο πολιτισμός μας από γεωκεντρικός έγινε ηλιοκεντρικός ή πιο σωστά κοσμοκεντρικός. Προχωρούμε λοιπόν για να εγκαταλείψουμε την εγωκεντρική-ανθρωποκεντρική και ανθρωπομορφική αντίληψη του κόσμου και να ενταχθούμε στην ιδέα του απείρου και απέραντου σύμπαντος, μέρος του οποίου αποτελεί και ο πλανήτης μας, αλλά και εμείς. έστω και απειροελάχιστοι.
Η ψυχή υπήρχε και θα υπάρχει πάντα. Το σώμα υπάρχει μόνο σήμερα, θα χαθεί αύριο και αυτοί που εξακολουθούν να ταυτίζουν τον εαυτό τους με το σώμα, θα χαθούν μαζί του. Όχι όμως και εκείνοι που ταυτίζουν τον εαυτό τους με την ψυχή, γιατί αυτοί συμμετέχουν στην αιώνια ύπαρξή της. Μέσα στα πλαίσια του πνευματικού κόσμου δεν υπάρχουν χρονικές διακρίσεις, δεν υπάρχει χρόνος. Υπάρχει μόνο το αιώνιο και το διαρκές τώρα. Το παρελθόν και το μέλλον υποτάσσονται στην παρούσα στιγμή, στη στιγμή του απόλυτου παρόντος, όπου η ζωή αποκτά το πραγματικό της νόημα, δηλαδή κινείται αδιάκοπα μαζί με το ανεξάντλητο περιεχόμενό της.
Στον πνευματικό κόσμο, στο πνευματικό επίπεδο, ο χρόνος δεν έχει σημασία, γιατί αποσπάται από τη διαδοχή των σκέψεων και αποτελεί απλώς μια ιδέα που έχει επιβληθεί. Όταν όμως κανείς ανατρέχει στην πηγή της ιδέας αυτής απελευθερώνεται, από την καταδυνάστευση του χρόνου, την καταδυνάστευση του παρελθόντος και τους προβληματισμούς του μέλλοντος. Όσοι αναζητούν την πραγματικότητα να ξεχάσουνε το χρόνο, και τα χρονικά διαστήματα, να ξεχάσουν το παρελθόν και το μέλλον και να στρέψουν την προσοχή τους στο ατοπικό και αχρονικό άπειρο ,γιατί εκεί είναι η θέση τους.
Το αχρονικό παρόν είναι η απόλυτη ηρεμία, το παρόν είναι μια στιγμή που δεν έχει όρια, δεν αρχίζει, δεν τελειώνει, μια στιγμή που ανήκει στην αιωνιότητα. Ο άνθρωπος που θα κατανοήσει ότι οι όροι παρόν, παρελθόν και μέλλον, οι όροι χρόνος, μήνας, ημέρα κ.λ.π., αναφέρονται μόνο στη συμβατική αντίληψη του χώρου και χρόνου, μια αντίληψη δηλαδή που συμβαδίζει με την πραγματικότητα, θα έχει επιτελέσει ένα θρίαμβο πάνω στον εαυτό του, ένα θρίαμβο του πνεύματος πάνω στην ύλη.
Ο άνθρωπος που βαδίζει τον πνευματικό δρόμο, ανακαλύπτει πως ενώ το σώμα του ενεργεί δραστήρια μέσα στο συμβατικό χρόνο, η ψυχή του παραμένει στην αιωνιότητα, και ο ίδιος προχωρεί ως το τέλος στην αναζήτηση, ξεφεύγει από τα δεσμά του χρόνου, γίνεται κάτοχος του μέλλοντος και αφού έχει ανέβει τα σκαλοπάτι του παρελθόντος κατανοεί ότι δεν χρειάζεται να ξανά επανέλθει. Του αποκαλύπτεται το αχρονικό παρόν, η αιωνιότητα, η λυτρωτική απελευθέρωση, η ευτυχία που δεν εξαρτάται από εξωτερικά αίτια και η αγάπη που δεν απευθύνεται σε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο. Αυτή την πτυχή της Αλήθειας την βιώνει χωρίς να το σκέπτεται. Ήδη μπορεί να πει κανείς στο σημείο αυτό έχει αναχωρήσει και βρίσκεται στις παρυφές της «άνω χώρας» απ’ όπου οι άνθρωποι ξεκίνησαν και απ’ όπου εξακολουθούν να ανήκουν.
Αυτός ο άνθρωπος αρχίζει να κατανοεί ότι ολόκληρος ο πλανήτης, ολόκληρο το απέραντο και απύθμενο σύμπαν είναι εικόνα δικιά Του. Τα μεγαλειώδη φυσικά τοπία προμηνύουν την υπέρ μεγαλειώδη Θεϊκή ομορφιά. Οι θάλασσες τα ποτάμια οι πηγές θυμίζουν τη δύναμη Του. Όλα ανήκουν σε Εκείνον όλα μιλούν για Εκείνον.
Όταν ο άνθρωπος αποσυνδέσει τη ζωή και τα γεγονότα που βιώνει στο συμβατικό χρόνο, τα αποσυνδέσει δηλαδή από το παρελθόν, το χρονικό παρόν και το μέλλον, βλέπει ότι δεν υπάρχει διαφορά αν τα γεγονότα αυτά συνέβησαν στην αρχαία Ελλάδα, στην Ρώμη ή συμβαίνουν ή θα συμβούν στην Αμερική. Όταν αποσυνδέει την ψυχή του από το σώμα, έκπληκτος βλέπει ότι δεν έχει σημασία αν έζησε προ ή μετά την έλευση του Ιησού και μένει έκπληκτος, γιατί κατανοεί ότι μια ζωή, ένα γεγονός ή οτιδήποτε άλλο έχει την ίδια σημασία, δίνει ή μπορεί να δώσει την ίδια ευχάριστη ή δυσάρεστη εμπειρία, οποτεδήποτε και οπουδήποτε και αν συνέβη. Με την έννοια αυτή υπήρξαμε όλοι μας στον καιρό του Χριστού, τον καιρό των διωγμών στους πολέμους, στις καταστροφές, στις πλημμύρες, αλλά και τις ευτυχισμένες στιγμές της ανθρωπότητας. Υπήρξαμε όλοι σε κάθε χαρά, σε κάθε λύπη και βιώσαμε άπειρες φορές γεγονότα και καταστάσεις που με όμοιο τρόπο βιώνουμε και τώρα και θα βιώνουμε πάντοτε όσο υπάρχουμε εδώ στον πλανήτη ή οπουδήποτε αλλού.
Ας σπεύσουμε να αποδεχτούμε την κλίση κι ας προετοιμάσουμε για την ουράνια πανδαισία. Όταν μιλάμε για κλίση δεν εννοούμε φυσικά ότι ο καλούμενος ακούει φωνή να τον καλεί, εννοούμε μια διεργασία, ένα ερέθισμα που συνέβη και εξακολουθεί να συμβαίνει καθημερινά στον εσωτερικό άνθρωπο την ψυχή. Αυτή η διεργασία είναι μια έξη από μια δύναμη, μια δυνατή παρόρμηση να ενεργήσεις σύμφωνα με τις ύψιστες ηθικές αρχές, μια παρόρμηση όμως που δεν οφείλεται σε κανένα εξωτερικό αίτιο.
Έλκεται κανείς από τη Δύναμη, από το φως που είναι ο Θεός και επιθυμεί να αναπαράγει προς τα έξω υπό τη μορφήν οιασδήποτε πράξεως, λόγου ή σκέψεως αυτό που εσωτερικά βιώνει. Θα μπορούσε να παρομοιάσει κανείς το συναίσθημα αυτό με εκείνο που νιώθει ο οποιοσδήποτε διανοητικός εργάτης του λόγου (καλλιτέχνης, λογοτέχνης κ.λ.π.) την έμπνευση δηλαδή, μόνο που στην περίπτωση του εσωτερικού ερεθίσματος το ερέθισμα δεν το βιώνει ο νους, αλλά η ψυχή που μέσω του νου το διοχετεύει στις αισθήσεις και ολόκληρο το ανθρώπινο είναι. Αυτό το ερέθισμα, όχι μόνο προαναγγέλλει την κλίση, αλλά και προμηνύει την εσωτερική εμπειρία.
Γεννάται όμως το ερώτημα, «ποιος ή ποιοι είναι οι δέκτες της κλήσεως αυτής;» Η κλίση απευθύνεται προς όλους, μικρούς μεγάλους δικαίους ή αδίκους. Όπως ο ορατός ήλιος σκορπίζει το φως του παντού, προς όλες τις κατευθύνσεις και φωτίζει τους πάντες και τα πάντα, έτσι κι ο νοητός ήλιος που είναι ο Θείος Δημιουργικός Λόγος πνέει παντού " και την φωνήν αυτού ακούεις". Για να ακουστεί όμως η φωνή αυτή, ο άνθρωπος έγινε δεκτικός κατά το νου για να επιτρέψει αυτός ο νους τη δίοδο του φωτός. Και δεκτικοί γίνονται μόνο όσοι έχουν αποσύρει το ενδιαφέρον τους απ’ όλα τα εξωτερικά πράγματα και έχουν στρέψει την προσοχή τους στον εσωτερικό τους κόσμο πράγμα που όπως είπαμε, απαιτεί μεγάλη προσπάθεια και αρκετό πόνο. Χωρίς όμως αυτή την προσπάθεια δεν γίνεται τίποτα. Η βασιλεία των ουρανών εκβιάζεται «και οι βιασταί αρπάζουσιν αυτήν». Ματθαίος 11,12.
Ίσως όμως θα υπάρξουν και κάποιοι που θα σκεφτούν ότι ενώ προσπάθησαν, δεν αντελήφθησαν τίποτα απολύτως. Όμως ο Λόγος την στιγμή που θα σε βρει έτοιμο θα δράσει, και όπως το φως του ορατού ήλιου διαχέεται και καλύπτει την επιφάνεια θα καλύψει και Εκείνος την επιφάνεια ή μάλλον το βάθος της ψυχής σου, ώστε η δεκτικότητα δεν ανάγεται στο σώμα και τις αισθήσεις, αλλά στον εσωτερικό άνθρωπο και συγκεκριμένα στον εσωτερικό ανθρώπινο νου.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν ας ξεχάσουμε τα πριν και τα μετά για να παραμείνουμε στο αιώνιο Τώρα, που κι αυτό βαθμιαία θα το αποδώσουμε με αγάπη ειλικρινή και ευχαρίστηση στο Θεό. Έχουμε σε αντίθεση με άλλες μορφές δημιουργίας τη λογική, ένα μοναδικό πεπρωμένο, να μπορεί να σκέπτεται και να εκτιμά τις καταστάσεις, την ομορφιά την αλήθεια την αρμονία. Όλη η δύναμη όλη η νοημοσύνη μας βρίσκεται μέσα μας μέσα στην αιώνια αχρονιστική και ατοπική ψυχή μας, μέσα μας υπάρχει η αιωνιότητα.
«Το πνεύμα μου, η ψυχή μου καταμαρτυρεί με το δικό Του πνεύμα ότι ανήκω σ’ Αυτόν.»
