Γράφει ο Γρηγόρης Λέων,
MD MSc PhD,
Ιατροδικαστής – Πραγματογνώμων,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Συνδέονται οι αυτοκτονίες με την οικονομική κρίση;
Τόσο στα δελτία ειδήσεων καθημερινά όσο και σε ενημερωτικές εκπομπές παρουσιάζονται καθημερινά περιστατικά αυτοκτονιών τα οποία παρουσιάζονται ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης.
Ωστόσο, από επιστημονικής άποψης οι αυτοκτονίες αποτελούν ένα εξαιρετικά πολύπλοκο φαινόμενο το οποίο επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως ψυχιατρικούς, περιβαλλοντικούς και γενετικούς. Στη χώρα μας, δεν υπάρχουν μελέτες που να έχουν ερευνήσει τους παραπάνω παράγοντες, γεγονός που θα πρέπει να μας κάνει να στεκόμαστε κριτικά απέναντι στις όποιες συσχετίσεις και υπερβολές.
Σύμφωνα με μελέτες η οικονομική αστάθεια δεν σχετίζεται με ουσιώδη μεταβολή του επιπέδου της υγείας των κατοίκων της πληγείσας χώρας. Χαρακτηριστικά, είναι τα συμπεράσματα σημαντικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε για να καταγράψει τις υγειονομικές συνέπειες της «Μεγάλης Ύφεσης» στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής από το 1929 έως και το 1937. Πράγματι τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο διαπιστώθηκε σημαντική μείωση στη θνησιμότητα του πληθυσμού. Η μείωση αυτή οφειλόταν κατά κύριο λόγο στη μείωση των θανάτων λόγω πνευμονίας (26,4 % του συνόλου). Στην ίδια έρευνα διαπιστώθηκε ότι αυξήθηκαν τα ποσοστά θανάτων από καρδιακή νόσο (19,4 % του συνόλου), καρκίνο (8,1 % του συνόλου) και διαβήτη (2,9 % ). Ωστόσο, από τα ανωτέρω νοσήματα, μόνο η καρδιακή νόσος δύναται να συνδεθεί πειστικά με τους οικονομικούς κλυδωνισμούς.
Σε πρόσφατες έρευνες με αναφορά την κρίση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προέκυψε συσχέτιση μεταξύ της μεμονωμένης ανεργίας και του ποσοστού αυτοκτονιών. Εντούτοις, όταν η ανεργία μελετήθηκε ως παράγοντας αυτοκτονιών σε συνδυασμό με την οικονομική ύφεση αναδείχτηκε ότι το ποσοστό αυτοκτονιών μεταξύ των ανέργων κινήθηκε στην αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι τα ποσοστά αυτοκτονιών ανάμεσα στους ανέργους μειώθηκαν κατά τη διάρκεια μιας οικονομικής ύφεσης, ενώ την περίοδο της οικονομικής ανάκαμψης εμφανίστηκαν αυξημένα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όταν κάποιος οδηγείται στην αυτοκτονία συνήθως έχει ένα σημαντικό ψυχιατρικό υπόβαθρο, όπως για παράδειγμα κατάθλιψη. Είναι, λοιπόν, ιδιαίτερα σημαντικό για την πρόληψη των αυτοκτονιών η διατήρηση ενός ικανοποιητικού επιπέδου ψυχικής υγείας. Αυτό μπορεί να σημαίνει και μία αναμόρφωση του συστήματος ψυχικής υγείας με βάση και τα νέα οικονομικά δεδομένα που ισχύουν μετά από μία κρίση.
Την ίδια ώρα, η κάλυψη των περιστατικών αυτοκτονίας από τα ΜΜΕ δύναται να παίξει το δικό της ρόλο στην εξέλιξη του φαινομένου. Σίγουρα η δημοσιογραφική κάλυψη δεν μπορεί να περιορίζεται κάθε φορά στη σύνδεσή τους με τις όποιες επιβλαβείς επιδράσεις της κρίσης. Η μονομερής αυτή κάλυψη οδηγεί στο φαινόμενο της δημιουργίας προτύπων που βασίζονται στην αυτοκαταστροφική συμπεριφορά.
Περαιτέρω επιστημονική μελέτη κρίνεται, λοιπόν, απαραίτητη, ώστε να αναλύσει αξιόπιστα το θέμα και να αποδώσει το πραγματικό μερίδιο στους παράγοντες που το δημιουργούν. Τέλος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η οικονομική κρίση στην χώρα φαίνεται να έχει φέρει πολλά δεινά στη ζωή των πολιτών σε καμία όμως περίπτωση όλα τα δεινά δεν οφείλονται στην κρίση…
Έβελυν Πολίτη
Πηγή: iator.gr
