Η καρδιά σου, αγαπητέ, κτίσθηκε από τον Θεό µόνο για τον σκοπό αυτόν, δηλαδή για να αγαπάται και να κατοικήται από αυτόν. Γι’ αυτό καθηµερινά σου φωνάζει να του την δώσης: «Υιέ, δός µου την καρδιά σου» (Παρ. 23,26). Επειδή όµως ο Θεός είναι η ειρήνη που είναι ανώτερη από κάθε νου, πρέπει η καρδιά που πρόκειται να τον δεχθή, να είναι ειρηνική και ατάραχη, όπως είπε ο ∆αβίδ: «Εγενήθη ο τόπος σου εν ειρήνη» (Ψαλµ. 75,2). Γι΄ αυτό πρέπει πρώτα από όλα να στερεώσης την καρδιά σου σε µια ειρηνική κατάστασι, ώστε όλες σου οι εξωτερικές σου αρετες να γεννιώνται από την ειρήνη αυτή και από τις άλλες εσωτερικές αρετές, όπως είπε εκείνος ο µέγας ησυχαστής Αρσένιος: «Φρόντισε ώστε όλη σου η εσωτερική εργασία να είναι σύµφωνα µε το θέληµα του Θεού και να νικήσης τα εξωτερικά πάθη». ∆ιότι κι αν οι σωµατικές σκληραγωγίες και όλες οι ασκήσεις µε τις οποίες ασκείται το σώµα είναι άξιες επαίνου, όταν είναι µε διάκρισι και µέτριες, όπως αρµόζει στο πρόσωπο που τις κάνει, όµως εσύ ποτέ δεν θα αποκτήσης καµµία αληθινή αρετή µόνο διά µέσου των αρετών που αναφέρθηκαν προηγουµένως, παρά µαταιότητα και κενοδοξία, αν και οι ασκήσεις αυτές δεν παίρνουν δύναµι και ζωή και δεν κυβερνούνται από τις εσωτερικές και ψυχικές αρετές.
Η ζωή του ανθρώπου δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας πόλεµος και πειρασµός συνεχής, όπως είπε και ο Ιώβ: «∆εν είναι ένα πειρατήριο η ζωή του ανθρώπου πάνω στη γη;» (7,1). Λοιπόν εξ αιτίας του πολέµου αυτού εσύ πρέπει πάντοτε να είσαι άγρυπνος και να προσέχης πολύ και να παρατηρής την καρδιά σου να είναι πάντοτε ειρηνική και αναπαυµένη. Και όταν σηκώνεται οποιοδήποτε κύµα ταραχής στην ψυχή σου, να παραµένης πρόθυµος για να ησυχάζης και να ειρηνεύης αµέσως την καρδιά σου µη αφήνοντάς την να αλλάξη πορεία και να καταστραφή από την ταραχή εκείνη. Γιατί η καρδιά του ανθρώπου είναι όµοια µε το βαρίδι του ωρολογιού και µε το τιµόνι του καραβιού. Και όπως όταν κάποιο βαρίδι του ωρολογιού ξεκρεµασθή από την θέσι του αµέσως κινούνται και όλοι οι τροχοί, και όταν το τιµόνι δεν πάρη καλή στροφή, τότε όλο το καράβι φεύγει από την κανονική του πορεία, το ίδιο συµβαίνει και µε την καρδιά: όταν µία φορά ταραχθή, αµέσως συγκινούνται όλα τα εσωτερικά και εξωτερικά όργανα του σώµατος και ο ίδιος ο νους βγαίνει από τη σωστή του κίνησι και τον ορθό λόγο του. Γι αυτό πρέπει πάντοτε να ειρηνεύης την καρδιά σου, κάθε φορά που τύχει κάποια ενόχλησι και σύγχυσι εσωτερική, είτε την ώρα της προσευχής, είτε σε κάθε άλλον καιρό.
Και να γνωρίζης το εξής· τότε ξέρεις να προσεύχεσαι καλά, όταν γνωρίζης να εργάζεσαι καλά και να παραµένης ειρηνικός, διότι και ο απόστολος παραγγέλλει να προσευχώµαστε ειρηνικά, χωρίς οργή και διαλογισµούς (Α΄ Τιµ. 2,8). Έτσι σκέψου ότι κάθε εργασία σου πρέπει να γίνεται µε ειρήνη, γλυκύτητα και χωρίς βία. Με συντοµία, όλη γενικά η άσκησις της ζωής σου πρέπει να γίνεται για να έχης ειρήνη στην καρδιά σου και να µη συγχίζεται και στη συνέχεια µε την ειρήνη αυτή να εκτελής όλα σου τα έργα µε ειρήνη και πραότητα, όπως έχει γραφή: «Τέκνο µου µε πραότητα να εκτελής τα έργα σου» (Σειρ. 3,17), για να αξιωθής του µακαρισµού των πράων που λέγει: «Μακάριοι όσοι φέρονται µε πραότητα στους άλλους, διότι αυτοί θα κληρονοµήσουν την γη της επαγγελίας» (Ματθ. 5,5).
