του Νίκου Ιτσινέ
Η γενετική δομή ενός ανθρώπου αντικατοπτρίζει την καταγωγή του μέσα σε μία ακτίνα μερικών εκατοντάδων χιλιομέτρων.
Αυτό ανακάλυψαν επιστήμονες που ανέλυσαν τη γενετική δομή 3.000 Ευρωπαίων. Όσο πιο κοντά κατοικούν δύο άνθρωποι, τόσο πιο μεγάλη είναι η ομοιότητα των γονιδίων τους.
Δείξε μου το γονίδιό σου και θα σου πω, από που κατάγεσαι. Αυτό λένε οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν την πανευρωπαϊκή έρευνα με τίτλο «Συσχέτιση ανάμεσα στη γενετική και τη γεωγραφική δομή της Ευρώπης». Στην εργασία αναλύθηκαν 300.000 γενετικές θέσεις (θέσεις του DNA) σε περίπου 2.500 άτομα, που προέρχονται από 23 περιοχές δειγματοληψίας, από 20 ευρωπαϊκές χώρες. Η ανάλυση έγινε με τη μέθοδο των DNA μικροδιατάξεων (DNA-chip) - σκεύασμα 500Κ της εταιρείας Affimetrix.
Οι «συγγενείς» των Ελλήνων
Σύμφωνα με το χάρτη οι Έλληνες συγγενεύουν με τους Ρουμάνους και τους κατοίκους των κρατών της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Όσο απομακρύνεται κάποιος από τον τόπο καταγωγής ενός ανθρώπου, τόσο μειώνεται η γενετική συγγένεια με άλλους ανθρώπους.
Επιπλέον, η έρευνα δείχνει τη γενετική διαφοροποίηση γλωσσικών ομάδων - της γαλλικής, της γερμανικής και της ιταλικής.
Στην έρευνα συμμετείχε από την πλευρά της Ελλάδας, η αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΑΠΘ, Αναστασία Κούβατση. Το kathimerini.gr μίλησε με την καθηγήτρια η οποία επισημαίνει πως «το σκεπτικό της έρευνας ήταν να αναλυθεί η γενετική δομή του Ευρωπαϊκού πληθυσμού, α) χρησιμοποιώντας δείγματα ατόμων που προέρχονται από όλο τον Ευρωπαϊκό χώρο (κατά το δυνατόν πλήρης γεωγραφική κάλυψη) και β) ταυτοποιώντας μεγάλο αριθμό γενετικών δεικτών (μεγάλη κάλυψη του DNA των ατόμων).
Με άλλα λόγια να παρουσιαστεί ένας γενετικός χάρτης των πληθυσμών της Ευρώπης, ώστε αναλύοντας τη γενετική σύσταση ενός ατόμου να μπορεί να προβλεφθεί η γεωγραφική περιοχή προέλευσής του».
Όπως τονίζει η κ. Κούβατση, «σκοπός ήταν όχι να διερευνηθεί η ιστορία των Ευρωπαίων (στο θέμα αυτό υπάρχουν παλαιότερες μελέτες), αλλά να διερευνηθεί πόσο γενετικά διαφοροποιημένοι είναι οι Ευρωπαίοι μεταξύ τους, ώστε να προκύψουν δεδομένα
- για γενετικές επιδημιολογικές μελέτες, όπου η εύρεση πιθανών γενετικών δεικτών που παρέχουν προδιάθεση για συγκεκριμένες ασθένειες απαιτεί ανάλυση δειγμάτων που προέρχονται από γενετικά ομοιογενή πληθυσμό
- για εγκληματολογικές αναλύσεις, δηλαδή να προταθούν γενετικοί δείκτες οι οποίοι θα διαφοροποιούν τους πληθυσμούς ("Γενετικό ιατροδικαστικό τέστ» που θα μπορεί να βρίσκει από ποιο πληθυσμό προέρχεται ο δράστης)».
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι υπάρχει σχετικά γενετική ομοιογένεια μεταξύ των Ευρωπαϊκών πληθυσμών, και ότι ταυτόχρονα οι μικρές διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ των πληθυσμών σχετίζονται με τη γεωγραφική τους απόσταση - όσο ποιο κοντά γεωγραφικά είναι δύο πληθυσμοί τόσο πιο όμοιοι γενετικά είναι.
Επιπλέον ο βαθμός γενετικής ποικιλομορφίας βρέθηκε μεγαλύτερος στη Νότια Ευρώπη σε σχέση με τη Βόρεια, και παρουσιάζει μια διαβάθμιση από τα Νοτιοανατολικά προς τα Βορειοδυτικά, κάτι το οποίο δείχνει γενετική συνέχεια στην Ευρώπη, και επιβεβαιώνει τα παλαιότερα ευρήματα για τον εποικισμό της Ευρώπης (Ανατολικά> Δυτικά).
Γενετική συνέχεια στην Ευρώπη
Ωστόσο, η καθηγήτρια του ΑΠΘ ανέφερε πως στο παρελθόν έχουν πραγματοποιηθεί μελέτες του DNA που δείχνει ιστορικά την εποίκιση της ευρωπαϊκής ηπείρου από τον άνθρωπο.
"Σχετικά με την γενετική ιστορία των Ευρωπαίων παλαιότερες μελέτες του DNA είχαν δείξει ότι η Ευρώπη εποικίστηκε, από Ανατολικά προς τα Δυτικά κατά τρία μεταναστευτικά ρεύματα» δήλωσε η κ. Κούβατση και συμπλήρωσε:"δύο κατά την Παλαιολιθική (περίπου 45.000 και 20.000 χρόνια πριν) και ένα κατά την Νεολιθική εποχή (περίπου 9.000 χρόνια πριν)».
Μέθοδος Στην εργασία αυτή αναλύθηκαν 300.000 γενετικές θέσεις (θέσεις του DNA) σε περίπου 2500 άτομα, που προέρχονται από 23 περιοχές δειγματοληψίας, καλύτερα να πούμε από 20 Ευρωπαϊκές χώρες. Η ανάλυση έγινε με τη μέθοδο των DNA μικροδιατάξεων (DNA-chip) - σκεύασμα 500Κ της εταιρείας Affimetrix
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει σχετικά γενετική ομοιογένεια μεταξύ των Ευρωπαϊκών πληθυσμών, και ότι ταυτόχρονα οι μικρές διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ των πληθυσμών σχετίζονται με τη γεωγραφική τους απόσταση - όσο ποιο κοντά γεωγραφικά είναι δύο πληθυσμοί τόσο πιο όμοιοι γενετικά είναι.
Επιπλέον ο βαθμός γενετικής ποικιλομορφίας βρέθηκε μεγαλύτερος στη Νότια Ευρώπη σε σχέση με τη Βόρεια, και παρουσιάζει μια διαβάθμιση από τα Νοτιοανατολικά προς τα Βορειοδυτικά, κάτι το οποίο δείχνει γενετική συνέχεια στην Ευρώπη, και επιβεβαιώνει τα παλαιότερα ευρήματα για τον εποικισμό της Ευρώπης (Ανατολικά> Δυτικά).
Πηγή: kathimerini.gr