Τσώλη Θεοδώρα
Νέα μεγάλη μελέτη δείχνει ότι τουλάχιστον τέσσερα φλιτζάνια καφέ ημερησίως συνδέονται με μειωμένη αρτηριακή πίεση – τι δείχνουν άλλες μελέτες
Ο καφές και το τσάι αποτελούν αγαπημένα ροφήματα εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο και η επίδρασή τους στην ανθρώπινη υγεία είναι επόμενο να έχει μπει στο «μικροσκόπιο» των επιστημόνων επανειλημμένως. Μια νέα μεγάλη μελέτη έρχεται να δείξει ότι η κατανάλωση τουλάχιστον τεσσάρων φλιτζανιών καφέ ή τσαγιού την ημέρα είναι ευεργετικότερη για την υγεία από τη μη κατανάλωση.
Η δεκαετής μελέτη που βασίστηκε σε παρακολούθηση 180.000 ατόμων έδειξε ότι οι «εραστές» της καφεΐνης έχουν χαμηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης σε σύγκριση με όσους δεν καταναλώνουν την ουσία. Από τη μελέτη που ανήκει σε ειδικούς του Κέντρου Προληπτικών και Κλινικών Ερευνών στο Παρίσι και η οποία παρουσιάστηκε σε πρόσφατο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης στο Μιλάνο προέκυψε επίσης ότι τα άτομα που έπιναν ακόμη και περισσότερα από τέσσερα φλιτζάνια καφέ ή τσάι ημερησίως εμφάνιζαν χαμηλότερο καρδιακό παλμό απ' όσους απείχαν από τα δύο ροφήματα.
Τα ευρήματα αυτά έρχονται σε αντίθεση με τις σημερινές πάγιες ιατρικές συμβουλές που δίδονται στα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση: σύμφωνα με αυτές, όσοι έχουν «τσιμπημένη» πίεση ή ακόμη και υπέρταση πρέπει να μειώσουν την κατανάλωση καφεΐνης. Και αυτοί δεν είναι λίγοι. Υπολογίζεται ότι ένας στους τέσσερις μεσηλίκους καθώς και σχεδόν οι μισοί άνθρωποι άνω των 65 ετών έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση η οποία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού και άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας.
Στο πλαίσιο της νέας μελέτης οι ειδικοί παρακολούθησαν την πορεία της αρτηριακής πίεσης ανδρών και γυναικών ηλικίας από 16 ως 95 ετών επί δέκα συναπτά έτη. Ζήτησαν επίσης από τους εθελοντές να δηλώσουν πόσον καφέ και τσάι έπιναν καθημερινά. Με βάση τις απαντήσεις τους οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: σε όσους απείχαν από την καφεΐνη και την τεΐνη, σε όσους έπιναν από ένα ως τέσσερα φλιτζάνια τσάι ή καφέ την ημέρα και σε όσους έπιναν περισσότερο.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η ομάδα με την πιο χαμηλή τόσο συστολική όσο και διαστολική αρτηριακή πίεση ήταν εκείνη που έπινε περισσότερα από τέσσερα φλιτζάνια των ροφημάτων ημερησίως. Τα άτομα αυτά εμφάνιζαν επίσης και τον χαμηλότερο καρδιακό παλμό.
Αντιθέτως, την υψηλότερη αρτηριακή πίεση παρουσίαζαν όσοι δεν έπιναν καθόλου καφέ ή τσάι. Παρ' ότι οι διαφορές μεταξύ των ομάδων ήταν μικρές, κρίθηκαν στατιστικώς σημαντικές από τους ερευνητές.
Οπως ανέφερε ο δρ Μπρυνό Πανιέ που παρουσίασε τα ευρήματα στο συνέδριο του Μιλάνου, αυτά δεν αποδεικνύουν ότι ο καφές και το τσάι αποτελούν την αιτία μείωσης της αρτηριακής πίεσης. Κατά τον ερευνητή μαρτυρούν όμως ότι ίσως δεν είναι απαραίτητο να συστήνεται στα άτομα με υπέρταση να αποφεύγουν τα δύο ροφήματα. «Είναι πιθανό ότι τα φλαβονοειδή στο τσάι και στον καφέ βοηθούν στη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων, μειώνοντας έτσι την αρτηριακή πίεση» είπε ο επιστήμονας, παραδεχόμενος ωστόσο ότι στη μελέτη δεν έγινε διαχωρισμός μεταξύ μαύρου τσαγιού, τσαγιών από βότανα και πράσινου τσαγιού, ούτε μεταξύ διαφορετικών ειδικών καφέ και της επίδρασής τους στην καρδιαγγειακή υγεία. Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η σχέση καφεΐνης και αρτηριακής πίεσης αποτελεί επί έτη «μήλον της Εριδος» μεταξύ των επιστημόνων.
Αλλες δύο μεγάλες μελέτες δείχνουν πάντως ότι η μέτρια (ή και μεγαλύτερη, αν και όχι υπερβολικά) κατανάλωση καφεΐνης… ωφελεί σοβαρά την υγεία της καρδιάς. Η μια εξ αυτών διεξήχθη από ολλανδούς ειδικούς, διήρκεσε 13 χρόνια και αφορούσε 40.000 άτομα. Σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο «Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology», τα άτομα που έπιναν περισσότερα από έξι φλιτζάνια τσαγιού ή καφέ την ημέρα μείωναν τις πιθανότητες καρδιαγγειακού επεισοδίου κατά 1/3. Στα άτομα που έπιναν 2-4 φλιτζάνια καφέ την ημέρα ο κίνδυνος για καρδιαγγειακό επεισόδιο εμφάνιζε μείωση κατά 20%.
Η δεύτερη μελέτη ανήκε σε ειδικούς της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και έδειξε ότι ως και τέσσερα φλιτζάνια καφέ την ημέρα κάνουν καλό στην καρδιά. Συγκεκριμένα, η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Circulation: Heart Failure» ήταν μια μετα-ανάλυση πέντε προηγούμενων μεγάλων σκανδιναβικών μελετών. Οι μελέτες εκείνες είχαν διεξαχθεί μεταξύ του 2001 και του 2011 και περιελάμβαναν περί τις 140.000 άτομα, εκ των οποίων 6.500 εμφάνισαν κάποια στιγμή στη ζωή τους καρδιολογικό πρόβλημα.
Από τη μετα-ανάλυση προέκυψε ότι η κατανάλωση μέχρι και τεσσάρων φλιτζανιών καφέ ημερησίως μειώνει ως και 11% τον κίνδυνο καρδιολογικού προβλήματος. Είναι όμως αξιοσημείωτο το ότι από τους πέντε καφέδες και επάνω την ημέρα φάνηκε να υπάρχουν κίνδυνοι για την υγεία της καρδιάς.
Πηγή: tovima.gr
Ένα φλιτζάνι καφέ για ν’ ανοίξει το μάτι μας
Σύνταξη: Έλενα Κ.
Η καφεΐνη είναι φυσική ουσία που περιέχεται σε πολλά φυτά. Βρίσκεται σε περισσότερα από 60 διαφορετικά είδη φυτών. Περιέχεται στα φύλλα, στους κόκκους ή στα φρούτα που παράγουν τα φυτά αυτά.
Ήδη από το 18ο αιώνα ήταν αγαθό πρώτης ανάγκης. Ο φιλόσοφος Βολταίρος καυχιόταν ότι έπινε πενήντα φλιτζάνια καφέ τη μέρα. Έναν αιώνα αργότερα, το 1842, ο μυθιστοριογράφος Ονορέ ντε Μπαλζάκ ομολόγησε ότι είχε καταναλώσει συνολικά τριάντα χιλιάδες φλιτζάνια καφέ κατά το διάστημα που έγραφε την Ανθρώπινη Κωμωδία. Ο κορυφαίος Γερμανός συνθέτης Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ εξύμνησε τον καφέ με μια μουσική του σύνθεση (καντάτα). Πολύ αργότερα ο καφές κατηγορήθηκε για ταχυπαλμίες και μυϊκές συσπάσεις
Είναι μια ουσία η οποία προκαλεί συστολή των αιμοφόρων αγγείων, μπλοκάροντας τη δράση της αδενοσίνης που τα διαστέλλει.Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η πυροδότηση των νευρικών κυττάρων και έτσι απελευθερώνονται ορμόνες που υποχρεώνουν τα επινεφρίδια να παράγουν αδρεναλίνη (επινεφρίνη), η οποία με τη σειρά της έχει τις ακόλουθες επιπτώσεις στον οργανισμό: αύξηση των σφυγμών της καρδιάς και της αρτηριακής πίεσης, μείωση της ροής του αίματος προς το στομάχι και αύξηση συσταλτικότητας των μυών.
Έτσι εξηγείται λοιπόν, γιατί μετά από την κατανάλωση ενός φλιτζανιού καφέ, πολλοί από εμάς αισθάνονται την καρδιά τους να χτυπά πιο έντονα, τις παλάμες των χεριών τους να ιδρώνουν και βιώνουν μια ελαφρά αναστάτωση. Η ημιπερίοδος ζωής της καφεΐνης είναι περίπου έξι ώρες. Αυτό σημαίνει ότι αν πιείτε στις 17.00 μ.μ. ένα μεγάλο φλιτζάνι καφέ το οποίο περιέχει 200 mg καφεΐνης, στις 23.00 μ.μ. θα υπάρχουν ακόμα 100 mg καφεΐνης στον οργανισμό σας. Πιθανόν θα καταφέρετε να κοιμηθείτε, αλλά δεν θα απολαύσετε τα οφέλη ενός βαθέος ύπνου. Την επόμενη μέρα θα αισθάνεστε κουρασμένοι και έτσι θα καταφύγετε και πάλι στην κατανάλωση καφεϊνούχων σκευασμάτων για να συνέλθετε. Αν προσπαθήσουμε να στερηθούμε την καφεΐνη έστω και για μια ημέρα, το αίσθημα της κόπωσης είναι εντονότερο και ο πονοκέφαλος είναι ανυπόφορος καθώς τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου διαστέλλονται.
Οι ειδικοί θεωρούν ότι 250 mg καφεΐνης ημερησίως είναι μια μέτρια ποσότητα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Περισσότερα από 315 mg καφεΐνης ημερησίως θεωρούνται υπερβολική ποσότητα.
Η καφεΐνη είναι παρούσα σε περισσότερα από 2.000 φαρμακευτικά σκευάσματα και 63 φυτά περιλαμβανομένων των καφεόδεντρων, του τσαγιού και των κακαόδεντρων.
Στο πίνακα που ακολουθεί αναγράφεται η περιεκτικότητα των πιο γνωστών προϊόντων σε καφεΐνη.
Προϊόν mg καφεΐνης (κατά μέσο όρο)
Καφές φίλτρου 63 mg
Καφές στιγμής 90 mg
Ντεκαφεϊνε 3 mg
Ντεκαφεϊνέ στιγμής 2 mg
Τσάι 42 mg
Τσάι στιγμής 30 mg
Παγωμένο τσάι 70 mg
Κακάο ρόφημα 4 mg
Σοκολατούχο γάλα 5 mg
Coca-cola 16 mg
Σοκολάτα γάλακτος 6 mg
Μαύρη ημίγλυκη σοκολάτα 20 mg
Σοκολάτα ζαχαροπλαστικής 26 mg
Σιρόπι με γεύση σοκολάτας 4 mg
Πηγή: pacific.jour.auth.gr/emmeis